Rektor w latach 1990–1993. Na uczelni pracował w latach 1956–2015.
Urodził się 26 kwietnia 1932 r. w Grudziądzu. Czas II wojny światowej spędził w Staszowie. Po wojnie (ojciec zginął w Mauthausen) przebywał w domu dziecka w Sopocie i tam ukończył szkołę średnią. Studia w Wyższej Szkole Wychowania Fi- zycznego we Wrocławiu, zakończone dyplomem nauczyciela wychowania fizycznego, odbył w latach 1951–1954, magisterium zaś uzyskał w 1955 r. W czasie studiów zdobył stopnie: instruktora lekkiej atletyki, narciarstwa i żeglarza, był także członkiem studenckiego zespołu tanecznego. Uprawiał szermierkę – floret. Po studiach zdobył stopień instruktora wykładowcy Polskiego Związku Narciarskiego.
Po krótkim okresie pracy nauczycielskiej w Studium WF w Wyższej Szkole Rol- niczej we Wrocławiu został asystentem (1956) w Zakładzie Anatomii WSWF (pod kierunkiem prof. Czesława Niżankowskiego). Potem zaczął się specjalizować w bio- mechanice, a jego przełożonym i promotorem pracy doktorskiej, obronionej w War- szawie w 1963 r., był prof. Tadeusz Marciniak. W 1968 r. był kierownikiem Zakładu Biomechaniki na macierzystej uczelni i ten przedmiot oraz badania biomechaniczne we Wrocławiu związane już są z jego nazwiskiem. Habilitował się w 1973 r. Stanowisko profesora nadzwyczajnego i tytuł profesora zwyczajnego uzyskał odpowiednio w 1979 i 1990 r. W latach 1972–1975 rozstał się na krótko z uczelnią wrocławską, gdyż został przeniesiony służbowo do Gdańska, gdzie pełnił obowiązki dziekana w tamtejszej WSWF. Po powrocie do Wrocławia ponownie wykładał biomechanikę, organizował badania i tworzył zespół, który rozwinął się i w konsekwencji w 1981 r. powstała Katedra Biomechaniki. Kierował nią do 2002 r. Ponadto był dyrektorem Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu (1976–1980), prorektorem ds. nauki (1981). Na kadencję 1990–1993 został wybrany na rektora wrocławskiej Akademii Wychowania Fizycznego.
W okresie asystenckim, a także później aktywnie współdziałał ze studenckim ruchem naukowym, jego podopieczni uzyskiwali nagrody i wyróżnienia na semi- nariach ogólnopolskich. W 1980 r. związał się z NSZZ „Solidarność” i był krótko internowany w 1982 r., po czym został odwołany ze stanowiska prorektora. Był ini- cjatorem założenia Stowarzyszenia Absolwentów AWF we Wrocławiu (1991).
Autor i współautor około 120 publikacji, współautor 4 patentów i zgłoszeń paten- towych. Główne obszary zainteresowań (i wybrane publikacje z tego obszaru) to: biomechanika sportu, technika sportowa i kryteria jej skuteczności, trening techniczny (Biomechaniczne założenia treningu technicznego), koordynacja ruchu (współautor patentu „Urządzenie do pomiaru dokładności i czasu odpowiedzi ruchowej człowieka na siłowe zakłócenia zewnętrzne”), siła mięśniowa – testowanie (Topografia siły mięśni kończyn człowieka, Strength profile of major muscle groups, Predictive torque equations for joints of the extremities), energia sprężystości mięśni (Factors influencing the angular velocity of a human limb segment), podręczniki akademickie: Biomechanika układu ruchu człowieka (wspólnie z Jerzym Zawadzkim) i Technika sportowa (w: Teoria treningu, Trening pod red. T. Ulatowskiego) oraz monografia Biomechanika chodu i biegu. Współredaktor (z K. Kobel-Buys) monografii Mózgowe porażenie dziecięce.
Był inicjatorem tzw. szkół biomechaniki (początkowo biomechaniki i nauczania czynności ruchowych wspólnie z prof. Bogdanem Czabańskim) – dorocznych konfe- rencji ogólnopolskich. Szkoły te były związane z realizacją ogólnopolskich badań podstawowych w naukach o kulturze fizycznej, w ramach których kierował grupą tematyczną w latach 1981–1990. Pod jego kierunkiem wrocławska biomechanika sportu uzyskała silną, wyróżniającą się pozycję w kraju. Był wieloletnim członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Biomechaniki, a w latach 1996–2000 jego przewod- niczącym. Cieszył się też uznaniem w biomechanice i w naukach o sporcie za granicą, stąd jego pobyty edukacyjne i staże m.in.: w Penn State University, The University of Iowa, Colorado State University, Tokyo University, University of Western Australia. Świadczą o tym również stanowiska z wyboru: w latach 1992–1996 i 1996–2002 członek zarządu Międzynarodowej Rady Nauk o Sporcie i Wychowaniu Fizycznym (ICSSPE) oraz wiceprezes Światowej Komisji Biomechaniki Sportu (WCSB), uzyskał także nagrodę Philip Noel Baker Research Award (1988) czy status fellow w Europejskim Towarzystwie Nauk o Sporcie (ECSS) (1998). W kraju był wybierany do Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1982–1986) oraz Komitetu Nauk o Kulturze Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (4 kadencje). Jest członkiem Wrocławskiego Towa- rzystwa Naukowego oraz Polskiego Towarzystwa Naukowego Kultury Fizycznej.
Nagrodzony Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta. Dwukrotnie był laureatem nagrody Kolegium Rektorów Wyższych Uczelni Wrocławia i Opola za działalność na rzecz śro- dowiska akademickiego Wrocławia (1993 i 2007).
W kadencji 1999–2002 był pierwszym rektorem niepublicznej Wyższej Szkoły Fizjoterapii we Wrocławiu. Członek rad naukowych 9 czasopism naukowych krajowych i zagranicznych. W latach 2002–2010 był redaktorem naczelnym Wydaw- nictwa AWF.
Jest promotorem 16 dysertacji doktorskich – 6 z jego doktorantów osiągnęło ty- tuły lub stanowiska profesorskie.
W 2010 r. został wyróżniony Laurem AWF we Wrocławiu za szczególne osiągnięcia na polu kształcenia kadr zawodowych i naukowych kultury fizycznej, a zwłaszcza ukochanej biomechaniki, za niezłomne krzewienie idei kultury fizycznej poprzez przykładną aktywność sportowo-rekreacyjną, za umiłowanie swojej uczelni i wybitne zasługi dla jej budowy i rozwoju oraz za szczególne przymioty serca, umysłu i osobowości. W 2012 r. Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie nadała mu zaszczytny tytuł doktora honoris causa.
Źródło:
- Kulmatycki Lesław (oprac.) Księga profesorów Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Wyd. II, AWF Wrocław, 2016.
